İnebolu

İnebolu, Türkiye'de Kastamonu iline bağlı geleneksel yerli mimarinin birçok örneğine sahip bir Karadeniz liman şehridir. 22 bin 144 kişinin yaşadığı ilçe^[5], 302 km²'lik bir alanı kaplar ve ilçenin deniz seviyesine olan yüksekliği 120 m'dir.

İnebolu çevresindeki yerleşmelerin ne zaman başladığı tam olarak belirlenemese de ilçenin Lidyalılar döneminde Sinop'a bağlı olarak kurulduğu tahmin edilmektedir. İlk olarak her yere hakim bir kale anlamına gelen Abunoteichos adını alan bölge, Lidya Krallığı'nın yıkılmasından sonra Pers Krallığı'nın daha sonra Roma İmparatorluğu’nun egemenliğinde kalmıştır. 2. yüzyılda Roma İmparatorluğu hükümdarı Marcus Aurelius döneminde İyonya kenti anlamındaki Ionopolis adı verilmiştir. Şehrin adı Selçuklular döneminde şimdiki halini almıştır.^[6]

1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya akın eden Türk Selçuklu Beyleri'nden Emir Karatekin 1084-85 yıllarında bölgeyi Türk topraklarına katmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonra Candaroğulları Beyliğinin sınırları içinde kalan ilçe; 1383’de 1.Murat zamanında Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. 1402 Ankara Savaşından sonra İsfendiyaroğulları Beyliği'nin bir parçası olan bölge, daha sonra yeniden Osmanlı Devleti'ne katılmıştır. Osmanlı Devleti'nde yönetimsel anlamda yapılan düzenlemelerle 1800'lü yılların sonunda İnebolu ilçeye dönüştürüldü. 1880 ve 1885’te iki büyük yangın geçiren kentin ve çarşısı tamamen yanmıştır. Devrin Padişahı II. Abdülhamit zamanında Kastamonu valisi olan Abdurrahman Paşa tarafından planla kent mimarisi yeniden düzenlenmiştir.^[7]

İnebolu, Çanakkale Savaşında 138 şehit verdi.I. Dünya Savaşı sırasında 19 Temmuz ve 20 Eylül 1915 ile 8 Ocak 1916 tarihlerinde Ruslar tarafından bombalandı. Osman Nuri Bey tarafından 25 Kasım 1919'da İnebolu Müdafaa-i Hukuk kuruldu. Yönetime MüftüAhmet Efendi seçildi.

İnebolu'dan Zeki Bey Sivas Kongresi'nde Kastamonu'yu temsil etti. 10 Aralık 1920 İnebolu'da Esliha ve Cephane Komisyonu ve Menzil Nokta Komutanlığı kuruldu ve başına Erzincan Küçük Zabit seçildi. Kurtuluş Savaşı için, sıralamayla bitmeyen birçok isimler el ele verdi.

Dönemin önemli bir ticaret merkezi olan İnebolu ve İnebolu Limanı Kurtuluş Savaşı'nda stratejik olarak önemli bir rol oynamıştır. Kurtuluş Savaşı'na katılmak için Ankara'ya gitmek isteyenlerin bir bölümü teknelerle İnebolu İskelesine geliyor ve buradan Anadolu'ya geçiyordu. İstanbul ve SSCB'den gelen savaş gereçlerinin Anadolu'ya giriş noktası da İnebolu iskelesi olmuştu. Bunu fark eden Yunanlar Karadeniz'deki donanmalarıyla iskeleyi denetlemeye başladı. Bundan sonuç alamayan Yunan savaş gemilerinden Panter ve Kılkış adlı iki Yunan zırhlısı 9 Haziran 1921'de İnebolu limanına geldi. Şehrin ileri gelenlerine ültimatom vererek cephane ve silahları iki saat içinde teslim etmesini söyledi. Savaş gemilerinin İnebolu'ya doğru hareket ettiği haberi zırhlılardan önce İnebolu'ya ulaşmış ve cephaneler bombalama karşında zarar görmemesi için iç kısımda kalan iki çay mevkiine, tepenin arkasında kalan ve zırhlıların top atışlarının ulaşamayacağı yerlere taşınmaya başlamıştı. Cephanelerin teslim edilmemesi üzerine Yunan savaş gemileri İnebolu'yu bombaladı. Ama Yunanlar Kurtuluş Savaşı'nın gereksinimi olan insan ve cephanenin Anadolu'ya giriş yeri olan bu iskeledeki etkinliği önleyemedi.

İnebolu kayıkçılarının gayret ve başarıları 9 Nisan 1924 tarihli TBMM kararıyla Beyaz Şeritli İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir.

1923’de Cumhuriyet’in ilanından sonra Yunan Hükümeti ile yapılan mübadele anlaşmasından sonra ilçe çevresindeki Rumlar Yunanistan’a göç etmişler, böylece İnebolu’da hiç Rum kalmamış, İlçedeki köylerin Rumca isimleri de Türkçeleştirilmiştir.

Atatürk 23 Ağustos 1925'de Kastamonu'ya gelmiştir. Burada İnebolu heyetini kabul etmiş ve yapılan davet üzerine 25 Ağustos 1925 Salı günü saat 11.00'de Kastamonu'dan İnebolu'ya hareket etmiştir.

27 Ağustos 1925 Perşembe günü İnebolu Türk Ocağı'nda tarihi Şapka Nutku'nu söylemiştir. İlçenin Şeref ve Kahramanlık Günü olan 9 Haziran her yıl büyük bir coşkuyla kutlanılmakta, ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün önce İstiklal Madalyası ve Beratı ile taltif ettiği kayıkla kağnının mucizeler yarattığı beldemiz İnebolu'ya 1 gün için gelip, 3 gün onurlandırdığı Şapka ve Kıyafet Devrimi'nin ilk Nutkunu söylediği Bu Serpuşun İsmine Şapka Denir" dediği 25-28 Ağustos tarihler arasında her yıl törenler yapılmaktadır.

İNEBOLU ÖZEL GÜVENLİK ŞİRKETİ